2025 թվականի հուլիսը վերստին լուսավոր էջ գրեց հայկական շախմատի պատմության մեջ։ Լաս Վեգասում անցկացվող Freestyle Chess Grand Slam սուպերմրցաշարի քառորդ եզրափակիչում Լևոն Արոնյանը հաղթեց աշխարհի վարկանիշով երկրորդ շախմատիստ՝ ամերիկացի Հիկարու Նակամուրային։
Այս մրցաշարը առանձնահատուկ էր նրանով, որ անցկացվում էր նորարարական ֆորմատով՝ «Ֆրիստայլ շախմատ», որտեղ դասական բացման տեսությունները հաճախ կորցնում են իրենց նշանակությունը։ Սակայն Արոնյանը, իր բազմամյա փորձով և ստեղծագործական խաղով, կարողացավ վարպետորեն հաղթահարել Նակամուրայի մարտահրավերը։
Մրցամարտի ընթացքը
Խաղը բաղկացած էր մի քանի փուլերից՝ ռապիդ և բլից ձևաչափով։ Առաջին երկու պարտիաներում պայքարը հավասար ընթացավ՝ երկուսն էլ ավարտվելով ոչ-ոքի։ Բայց հետո Արոնյանը իր հանճարեղ տախտակային տեսլականով կարողացավ ճեղքում իրականացնել. երրորդ և չորրորդ պարտիաներում նա վստահ հաղթանակ տարավ՝ ընդհանուր հաշիվը դարձնելով 2½ – 1½։
Այս հաղթանակով նա ոչ միայն դուրս եկավ մրցաշարի կիսաեզրափակիչ, այլ նաև ապացուցեց, որ դեռևս շարունակում է մնալ շախմատի աշխարհի էլիտայում։
Ինչու է սա կարևոր
Արոնյանի հաղթանակը մեծ հպարտություն է հայ շախմատի համար։ Նա տարիներ շարունակ եղել է Հայաստանի գլխավոր շախմատային դեսպանը աշխարհում, և այսօր էլ շարունակում է ոգեշնչել նոր սերնդին։ Հաղթանակը Նակամուրայի նման բարձրակարգ մրցակցի նկատմամբ ցույց է տալիս, որ Արոնյանը նոր լիցքերով է հանդես գալիս նույնիսկ այս փուլում։
Երբ Լևոն Արոնյանը նստում է տախտակի առջև, նա պարզապես խաղ չի խաղում — նա ստեղծում է արվեստ։ Իսկ այս անգամ նրա արվեստը Նակամուրային թողեց ստվերում։