Քաղաքների անունները երբեմն պարզապես տեղանուններ են, բայց կան անուններ, որոնք իրենց մեջ մի ամբողջ պատմություն, մի լեգենդ ու հավատք են կրում։ Այդպիսին է Էջմիածինը՝ հայ ժողովրդի հոգևոր սիրտը, մի վայր, որի անունը ոչ թե նկարագրում է աշխարհագրությունը, այլ պատմում է աստվածային հայտնության մասին։
Երբ արտասանում ենք «Էջմիածին», մենք իրականում վերապատմում ենք հայոց քրիստոնեության ամենասուրբ լեգենդը՝ «էջ» (իջավ) «Միածինը» (Աստծո միակ ծնունդը՝ Հիսուս Քրիստոսը)։
Տեսիլք, որը դարձավ իրականություն
Պատկերացրեք… 4-րդ դարի սկիզբ։ Հայաստանը, աշխարհում առաջինը, պետական կրոն է հռչակել քրիստոնեությունը։ Սակայն նոր հավատքի կենտրոնը դեռ պետք է կառուցվեր։ Գիշերային տեսիլքում Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչին հայտնվում է Հիսուս Քրիստոսը։ Լույսի հզոր շողի մեջ, երկնքից իջնելով, Նա ոսկե մուրճով հարվածում է հեթանոսական մեհյանով զբաղեցված հողին՝ ցույց տալով այն վայրը, որտեղ պետք է կանգնեցվեր Հայ Առաքելական Եկեղեցու Մայր Տաճարը։
Այս հրաշագործ տեսիլքը պարզապես գեղեցիկ լեգենդ չէր։ Այն դարձավ հայ ժողովրդի հավատքի հիմնաքարը։ Հենց այդ վայրում, Տրդատ Գ Մեծ թագավորի հովանավորությամբ, Գրիգոր Լուսավորիչը կառուցեց Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը։
Էջմիածինն այսօր. ավելին, քան պարզապես քաղաք
Այսօր Էջմիածին այցելելը նշանակում է քայլել պատմության և հավատքի միջով։ Այն պարզապես քաղաք չէ, այլ մի ամբողջ հոգևոր համալիր, որը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության մաս է կազմում։
Ի՞նչ զգալ և տեսնել Էջմիածնում.
Մայր Տաճարը. Աշխարհի հնագույն պետական մայր տաճարներից մեկը։ Կանգնեք կենտրոնական գմբեթի տակ, որտեղ, ըստ ավանդության, իջավ Միածինը։ Զգացեք դարերի շունչը, լսեք պատարագի հոգեթով մեղեդին և խոնարհվեք այն սրբությունների առջև, որոնք պահվում են այստեղ, ինչպիսիք են Սուրբ Գեղարդը և Նոյյան տապանի մասունքը։
Սուրբ Հռիփսիմե և Սուրբ Գայանե եկեղեցիները. Այս շքեղ եկեղեցիները կառուցված են ի պատիվ այն կույսերի, որոնց նահատակությունը դարձավ հայոց դարձի շարժիչ ուժը։ Նրանց պատմությունը անքակտելիորեն կապված է Էջմիածնի հետ։
Մայր Աթոռի թանգարաններն ու գանձատունը. Այստեղ դուք կարող եք տեսնել հայ եկեղեցական արվեստի անգին նմուշներ՝ խաչքարեր, հին ձեռագրեր, սրբազան մասունքներ և շքեղ հանդերձանք։
Քաղաքի մթնոլորտը. Զբոսնեք Մայր Տաճարի բակում, որտեղ ժամանակը կարծես դանդաղում է։ Դուք կտեսնեք ուխտավորների ամբողջ աշխարհից, կլսեք սեմինարիայի սաների զրույցը և կզգաք այն խաղաղությունը, որը ճառագում է այս սրբազան վայրից։
Եզրակացություն
Էջմիածինը քարտեզի վրա ընդամենը մի կետ չէ։ Այն ուխտատեղի է, որտեղ հայ ժողովրդի հավատքը քար է դարձել։ Հաջորդ անգամ, երբ լսեք այս անունը, հիշեք ոչ թե փողոցներն ու շենքերը, այլ լույսի այն սյունը, ոսկե մուրճը և այն սուրբ վայրը, որտեղ, ըստ հայոց հավատքի, իջավ Միածինը։
Իսկ դուք եղե՞լ եք Էջմիածնում։ Որո՞նք են ձեր ամենավառ տպավորությունները կամ սիրելի վայրերն այս հոգևոր քաղաքում։