Պատկերացրեք՝ կանգնած եք Ալյասկայի սառը, անծայրածիր տարածքներում, նայում եք վերև, և հանկարծ երկինքը նայում է ձեզ։ Սա ֆանտաստիկ ֆիլմի սցենար չէ, այլ իրական ու հազվագյուտ երևույթ, որը վերջերս ապշեցրել է տեղացիներին ու համացանցի օգտատերերին։ Ալյասկայի երկնքում հայտնվել է աչքի տեսքով մի հսկայական, լուսարձակող օղակ, որն ստացել է «Հրե օղակ» (Halo of Fire) անվանումը։
Ի՞նչ տեսան ականատեսները
Նրանք, ում բախտ է վիճակվել տեսնել այս տեսարանը, նկարագրում են այն որպես «բոցավառվող, շիկացած պատրանք»։ Երկնքում հստակ երևում էր աչքի նմանվող մի օղակ, որը կարծես կախված լիներ մթնոլորտում և լուռ հետևեր ներքևի կյանքին։ Տպավորությունն այնքան ուժեղ էր, որ շատերին թվացել է, թե երկինքն ինքն է կենդանացել։
Կախարդանք, թե՞ գիտություն
Թեև տեսարանն իսկապես կախարդական էր, դրա բացատրությունը լիովին գիտական է։ Այս երևույթը հայտնի է որպես արևային հալո (solar halo) կամ լուսապսակ։ Ահա թե ինչպես է այն առաջանում․
Բարձրություն և ցուրտ։ Երևույթը տեղի է ունենում մթնոլորտի շատ բարձր (մոտ 6-10 կմ) և սառը շերտերում։
Սառցե բյուրեղներ։ Այդ բարձրության վրա գտնվող փետրավոր ամպերը կազմված են ոչ թե ջրի կաթիլներից, այլ միլիոնավոր մանր, վեցանկյուն սառցե բյուրեղներից։
Լույսի խաղ։ Երբ արևի լույսն անցնում է այս սառցե բյուրեղների միջով, դրանք գործում են որպես փոքրիկ պրիզմաներ՝ բեկելով և անդրադարձնելով լույսը։ Արդյունքում, արևի շուրջ առաջանում է 22 աստիճանի անկյան տակ գտնվող լուսավոր օղակ։
Սա նման է ծիածանի առաջացմանը, սակայն հիմնական տարբերությունն այն է, որ ծիածանն առաջանում է ջրի կաթիլներից, իսկ հալոն՝ սառցե բյուրեղներից։
Ինչո՞ւ էր այն «աչքի» տեսքով
Սովորաբար հալոները կլոր են լինում, սակայն Ալյասկայում հայտնված երևույթն առանձնահատուկ էր իր «աչքի» ձևով։ Գիտնականները ենթադրում են, որ սա կարող էր լինել մի քանի տեսակի օպտիկական երևույթների հազվագյուտ համադրություն, որոնք միասին ստեղծել են այս անսովոր և տպավորիչ պատկերը։
Եզրակացություն
Ալյասկայի «Հրե օղակը» հիանալի հիշեցում է այն մասին, թե որքան զարմանահրաշ ու անկանխատեսելի կարող է լինել բնությունը։ Այն, ինչը կարող է թվալ գերբնական կամ առեղծվածային, հաճախ ունենում է իր տրամաբանական, գիտական բացատրությունը, որը, սակայն, չի նվազեցնում երևույթի գեղեցկությունն ու հզորությունը։
Այսպիսի պահերն են մեզ ստիպում կանգ առնել, վեր նայել և հիանալ այն աշխարհով, որում ապրում ենք։ Ի վերջո, երբեմն ամենաանհավանական տեսարանները հենց մեր գլխավերևում են։
