2015 թ. հուլիսի 14 – 2025 թ. հուլիսի 14
Տասը տարի առաջ այս օրը՝ 2015 թվականի հուլիսի 14-ին, NASA-ի New Horizons տիեզերական ապարատը պատմություն կերտեց։ 9 տարի տևած, մոտ 5 միլիարդ կիլոմետր երկարությամբ ճանապարհորդությունից հետո այն առաջին անգամ մոտեցավ Պլուտոնին՝ անցնելով ընդամենը 13,000 կմ հեռավորության վրա դրա մակերեսից։
Սա մարդկության առաջին ամենամոտ և մանրամասն հայացքն էր Պլուտոնի վրա, և այն բացահայտեց մի աշխարհ, որն անհամեմատ ավելի բարդ ու հետաքրքիր էր, քան կարելի էր պատկերացնել։
📸 New Horizons-ի պատկերներում երևում էր Պլուտոնի մակերևույթի հանրահայտ «սիրտը»՝ ձախ կողմում գտնվող Sputnik Planitia անվանումով ազոտային սառցե հարթություն։ Այն այնքան մեծ և ծանր է, որ բառացիորեն փոխել է Պլուտոնի պտտման առանցքը։
Բացի այդ, սարքը ուսումնասիրեց նաև Պլուտոնի ամենամեծ արբանյակը՝ Կարոնը (Charon), իսկ հավաքած տվյալները թույլ տվեցին գիտնականներին եզրակացնել, որ Պլուտոնը կարող է ունենալ ակտիվ կրիավոլկաններ և նույնիսկ՝ հսկա հեղուկ օվկիանոս իր սառցե մակերևույթի տակ։
📷 Պատկերի նկարագրություն:
Պլուտոնը պատկերված է ուժեղացված գույներով՝ կարմիր, սպիտակ և շականակագույն երանգներով։ Նրա հանրահայտ «սիրտը» գտնվում է պատկերում կենտրոնական մասում՝ ձգվելով դեպի աջ։ Մակերևույթը ծածկված է տարբեր չափի խառնարաններով։
📸 Լուսանկարը՝ NASA / APL / SwRI
🔭 New Horizons-ի շնորհիվ մենք այժմ գիտենք, որ անգամ Արեգակնային համակարգի հեռավոր ծայրերում կարող են գոյություն ունենալ ակտիվ, դինամիկ աշխարհներ։ Այս առաքելությունը ոչ միայն բացահայտեց նոր գիտելիքներ, այլև հիշեցրեց մեզ, թե որքան շատ բան դեռ պետք է սովորենք Տիեզերքի մասին։
