Ամառային երկար սպասված արձակուրդները կարող են անսպասելի մարտահրավեր դառնալ ուսումնական առաջընթացի համար։ Խոսքը «ամառային ուսուցման կորստի» կամ, ինչպես հաճախ են անվանում, «ուղեղի արտահոսքի» մասին է։ Սա այն երևույթն է, երբ դպրոցականները, հատկապես երկարատև հանգստի ընթացքում, սկսում են մոռանալ ուսումնական տարվա ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքների ու հմտությունների մի զգալի մասը։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ այս հետընթացն առավել նկատելի է լինում այնպիսի առանցքային առարկաների դեպքում, ինչպիսիք են մաթեմատիկան և ընթերցանությունը։
Բարեբախտաբար, գոյություն ունեն արդյունավետ եղանակներ՝ կանխելու գիտելիքների այս կորուստը և մտավոր կարողությունները ամբողջ ամառվա ընթացքում ակտիվ պահելու համար։
Ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկը կանոնավոր ընթերցանությունն է։
Ամառը հիանալի հնարավորություն է ընձեռում կարդալու այն գրքերը, որոնց համար ուսումնական տարվա ընթացքում ժամանակ չի եղել։ Սա ոչ միայն կօգնի պահպանել և զարգացնել բառապաշարն ու ընկալման հմտությունները, այլև կընդլայնի աշխարհայացքը։
Ոչ պակաս կարևոր են ուսուցողական բնույթի խաղերն ու զբաղմունքները։
Տրամաբանական խաղերը, գլուխկոտրուկները, շախմատը կամ նույնիսկ կրթական բջջային հավելվածները կարող են ուսուցման գործընթացը դարձնել զվարճալի և գրավիչ։ Այցելությունները թանգարաններ, գիտական կենտրոններ կամ բուսաբանական այգիներ ևս մտավոր խթանման հիանալի միջոց են։
Ամառը նաև նոր հորիզոններ բացահայտելու և նոր հմտություններ ձեռք բերելու լավագույն ժամանակն է։ Նոր լեզվի ուսումնասիրությունը, երաժշտական գործիք նվագել սովորելը, նկարչական կամ ծրագրավորման դասընթացներին մասնակցելը ոչ միայն կանխում են «ուղեղի արտահոսքը», այլև նպաստում են երեխայի համակողմանի զարգացմանը։ Նման ակտիվությունները մարզում են ուղեղը, զարգացնում ստեղծագործական մտածողությունն ու խնդիրներ լուծելու կարողությունը։
Այսպիսով, ճիշտ պլանավորման և ստեղծագործական մոտեցման դեպքում հնարավոր է ամառային արձակուրդները հանգստից վերածել ճանաչողական և զարգացնող արկածի՝ թույլ չտալով, որ ուսումնական տարվա ընթացքում կուտակված արժեքավոր գիտելիքները պարզապես «արտահոսեն»։
