Լեռների բարձունքում, նույն սառնորակ աղբյուրից ծնվեցին երկու գետեր։ Երկուսն էլ մեկ նպատակ ունեին՝ հասնել հեռավոր, անծայրածիր ծովին։ Սակայն նրանք ընտրեցին տարբեր ճանապարհներ։
Առաջին գետը, որին անվանենք Արագետ, անհամբեր էր ու հպարտ։ Նա ասում էր. «Իմ ուժը արագության մեջ է։ Ես կընտրեմ ամենակարճ ճանապարհը, կճեղքեմ ժայռերը, կփշրեմ քարերը և բոլորից առաջ կհասնեմ ծովին։ Բոլորը կխոսեն իմ հզորության մասին»։
Եվ Արագետը սլացավ առաջ։ Նա ուղիղ գծով էր հոսում՝ անտեսելով իր ճանապարհին հանդիպող ամեն ինչ։ Իր հզոր հոսանքով նա քշում-տանում էր հողը՝ իր ափերին թողնելով միայն չոր ու ամայի կիրճեր։ Նա չէր կանգնում՝ իր ջրերով ծարավ դաշտերը ջրելու, չէր ստեղծում լճակներ, որտեղ կենդանիները կարող էին հագեցնել իրենց ծարավը։ Նրա միակ նպատակը ծովն էր, և նա շտապում էր։
Երկրորդ գետը, որին կանվանենք Խորագետ, իմաստուն էր ու համբերատար։ Նա ասում էր. «Ճանապարհը նույնքան կարևոր է, որքան նպատակակետը։ Ես կհոսեմ այնտեղ, ուր ինձ կտանի բնությունը, և կյանք կտամ այն ամենին, ինչին կդիպչեմ»։
Եվ Խորագետը սկսեց իր դանդաղ, բայց վստահ ընթացքը։ Նա շրջանցում էր մեծ լեռները՝ դրանց ստորոտներին ստեղծելով կանաչապատ հովիտներ։ Նա լցվում էր գոգավորություններում՝ վերածվելով զուլալ լճերի, որոնց ափերին բուսականությունն ու կենդանական աշխարհը ծաղկում էին։ Նրա հանդարտ հոսքը սնուցում էր դաշտերը՝ դրանք դարձնելով բերրի։ Իր ճանապարհին նրան էին միանում տասնյակ այլ առվակներ՝ նրան դարձնելով ավելի լայն ու հզոր։
Անցան տարիներ։
Արագետն առաջինը հասավ ծովին։ Նա մեծ աղմուկով ու դղրդյունով խառնվեց ծովի ալիքներին։ Նա հասել էր իր նպատակին։ Բայց երբ նա հետ նայեց, տեսավ միայն իր թողած չոր, քարքարոտ հետքը։ Նա արագ էր, բայց դատարկ։ Նրա ճանապարհորդությունն ավարտվեց՝ մոռացվելով ծովի անսահմանության մեջ։
Որոշ ժամանակ անց ծովին հասավ նաև Խորագետը։ Նա այլևս փոքրիկ գետ չէր, այլ լայնահուն, վեհ մի գետ էր, որը հանդարտ ու արժանապատվորեն միախառնվեց ծովին։ Եվ երբ նա հետ նայեց, տեսավ իր թողած կանաչ, կենդանությամբ լի աշխարհը՝ հովիտներ, անտառներ, բերրի դաշտեր և ծաղկուն քաղաքակրթություններ, որոնք ծնվել էին իր ափերին։ Նա ոչ միայն հասել էր ծովին, այլև իր հետ բերել էր կյանք։
Բարոյախոսություն
Կյանքի իսկական հարստությունը ոչ թե նպատակակետին ամենաարագը հասնելու մեջ է, այլ այն ճանապարհի, որով անցնում ես, և այն հետքի, որը թողնում ես քեզնից հետո։
